Quantcast
Channel: Zuid Friesland » boek Lemsterland
Viewing all articles
Browse latest Browse all 3

Afscheidscadeau gemeentebestuur

$
0
0

LEMMER – De uitreiking van het boek ‘Lemsterland’ zaterdag is vooral bedoeld als een afscheidscadeau van het gemeentebestuur aan haar inwoners.

Op 1 januari fuseert de gemeente Lemsterland met Gaasterlân-Sleat en Skarsterlân tot gemeente De Friese Meren. Ter gelegenheid van het afscheid van de gemeente Lemsterland werd het eerste exemplaar van het boek ‘Lemsterland’ op zaterdag 2 november overhandigd aan burgemeester Dick Stellingwerf. De overhandiging was om 16.00 uur tijdens de Dag van het Zwarte Koor bij het Ir. D.F. Woudagemaal.

 

Afscheidscadeau

Het gemeentebestuur biedt alle huishoudens in de gemeente Lemsterland een boek aan. Daarvoor ontvangen zij deze week een bon in de brievenbus. Het boek is bij inlevering van deze bon vanaf maandag 4 november verkrijgbaar bij het servicepunt van De Friese Meren, Vissersburen 88 in Lemmer.

Boekpresentatie

Het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer vierde op zaterdag 2 november de Dag van het Zwarte koor. Een dag met een nostalgisch tintje, waarop bezoekers aan de hand van toneel en muziek mee werden genomen naar het verleden. Aan het einde van deze dag heeft Klaas Jansma om 16.00 uur het boek ‘Lemsterland’ aan de gemeente aangeboden.

Voor de auteur was het aanvankelijk een tocht ‘back to the roots’ want hij was immers ‘hikke en tein’ in de omgeving van Echten en Echtenerbrug. Een vertrouwd pad met allerlei valkuilen onderweg die hem in de eerste periode op een dwaalspoor zetten. ,,Ik siet op in ferkeard spoar, as ik it earste paad gien wie dan wie it in ‘Klaas Jansma’ boek wurden en dat wie fansels net de bedoeling.

It moast in ‘Lemsterlandboek’ wurde en dat waard in hiel yntins en dreech paad. Ik kaam om it sa mar te sizzen it ûnbekinde eigene tsjin en dat wie ek hiel spannend en moai.”

Het betekende dus dat hij zich moest ontdoen van eigen beelden, ervaringen en dito vooroordelen. Een van die ideeën die in zijn hoofd gekerfd zaten was het beeld van Lemmer met een eeuwenlange visserijtraditie.

Het gaf tevens aan hoe weinig Klaas Jansma in wezen wist van de eigen gemeente Lemsterland. ,,Je moatte it sjen as it iepenjen fan lûkjes, efter elk lûkje sit in gesicht en efter elts gesicht sit wer in oar gesicht.”

Neem het bijgestelde beeld over de visserij in Lemmer, niet een eeuwenlange traditie maar slechts vijftig jaar lang, en dan ook nog met de nodige ‘ups and downs’. Een eerste dip was rondom de periode 1880-1882 toen plotseling de visvangst dramatisch daalde.

De heersende opvatting was in die jaren en ook later dat dit was te wijten aan Engelse trawlers die met hun stoomschepen en bijbehorende sleepnetten de zeeën leeg visten. Een klacht die in de jaren 1910-1911 opnieuw klonk toen het ook wat minder met de visserij ging. ‘Se (de Engelsen) fange de ûndermaatsen derút’ terwijl de collega’s bij de buren Volendam en Urk nergens last van hadden. ,,It hie beide kearen mei it sâltgehalte fan it wetter te meitsjen wêrtroch de ansjovis en de hjerringen harren trektocht ferleinen.”

Volgens Klaas Jansma had de visserij in Lemmer, die eigenlijk duurde van 1881-1931, vooral ‘de fleur’ in de jaren 1883-1908, daarna was het een min of meer kwakkelende bedrijfsbranche.

‘Minsklike ferhalen’

Ook het beeld van Lemmer en omringende dorpen moest hij tijdens het onderzoek bijstellen. ,,Sjoch De Lemmer wie ryk en yn de omlizzende doarpen wie it earmoede. Om in goed byld te jaan ha ik it socht yn de minsklike ferhalen. Yn myn byld fan de Lemsters wiene Lemsters in rûch folkje, lomp, in protte drank en fjochtsje. En de minsken fan de bûtendoarpen wienen folle netsjeser en aardiger. Dat byld ha’k bystelle moatten, it wie allegearre folle genuansearder.”

Boargemaster Krijger

Dat gold ook voor de Tweede Wereldoorlog, bijna zeventig jaar later nog altijd een reden om het vuur van meningsverschillen hoog te laten oplaaien. Klaas Jansma heeft zich beperkt tot de onderwerpen onderduik Joden, de spanning tussen verzet en iets minder heldhaftige medeburgers.

,,By myn ûndersyk kamen der wol minsken op it kleed dy’t ‘fout’ wiene mar wat net bekind wie. Ik ha de measte nammen skrast want ik wol net op de stoel fan de rjochter sitten gean. Mar neam no in boargemaster Krijger, dy syn rol wie dochs minder negatyf dan as it byld wat der fan him bestiet. Ik moat wol sizze dat wethâlder Jelle Wesselius sein hat fan ‘net skrasse, set alles der mar yn’. Lit ik it sa sizze: de liken út de kast ha ik leafdefol ynpakt, want ik wie net út op maklik sukses.”

Wat betreft onderduik en verzet toonde het onderzoek toch wel aan dat dorpen als Echten, Oosterzee en Echtenerbrug zich meer onderscheidden dan Lemmer zelf. Maar, zo zegt Klaas Jansma, misschien had dit ook te maken met de geïsoleerdere ligging rondom het Tjeukemeer dat zich hier meer voor leende.

 

Lemsterland is een boek geworden van verhalen, van kleine en grote geschiedenissen waarbij de mens altijd centraal staat.

Ongeschikt voor heldendom

Een mens ook die eigenlijk per definitie ongeschikt is voor heldendom. Neem bijvoorbeeld die verzetsman die een ‘foute’ voormalige soldaat moest executeren met een pistool. Hij vroeg de soldaat hoe hij het moest doen want hij had nog nooit met een pistool geschoten. ‘Doch it mar fan achteren, yn ‘e nekke, dan sjoch ik it ek net oankommen…’ Of het verhaal van 1672 toen de inwoners van Lemmer op de vlucht sloegen voor soldaten van de bisschop van Münster die op hun beurt weer vluchtten voor de vluchtelingen in de veronderstelling dat het een leger was…

Rynk Bosma

 

#Friesland


Viewing all articles
Browse latest Browse all 3

Latest Images





Latest Images